Σύμφωνα με μελέτες τα Αγγλικά είναι η πιο δύσκολη γλώσσα για τα άτομα με δυσλεξία. Αυτό συμβαίνει κυρίως γιατί η αγγλική γλώσσα είναι μια μη φωνητική γλώσσα, σε σχέση με την ελληνική γλώσσα που είναι φωνητική, και τα λάθη που παρουσιάζουν οι μαθητές με δυσλεξία διαφέρουν. Στη μεν ελληνική τα λάθη είναι γραμματικά, ενώ στην αγγλική τα λάθη είναι κυρίως φωνολογικά.
Σύμφωνα με έρευνες λοιπόν το μάθημα στα αγγλικά πρέπει απαραίτητα να προσαρμόζεται στις ανάγκες, τα ενδιαφέροντα, τις ικανότητες, το μαθησιακό στυλ (learning style) και τη μαθησιακή ετοιμότητα του κάθε παιδιού, όπως ορίζουν οι βασικές αρχές της τεχνικής της διαφοροποιημένης διδασκαλίας που χρησιμοποιείται σε ποιοτικούς χώρους παγκοσμίως.
Επιπλέον, ο «πολυαισθητηριακός» τρόπος διδασκαλίας βοηθά πολύ και είναι απαραίτητος στην εκμάθηση της ξένης γλώσσας σε παιδιά με δυσλεξία και άλλες ειδικές μαθησιακές ανάγκες (ΕΜΑ) ενώ ταυτόχρονα είναι ευεργετικός για όλους τους μαθητές της τάξης. Ο εκπαιδευτικός, εκτός από τη λεκτική διδασκαλία, πρέπει να χρησιμοποιεί χρώμα, εικόνα, ήχο, αφή και σώμα σε μια προσπάθεια παρουσίασης του μαθήματος (γραμματική, λεξιλόγιο, συντακτικό) με βιωματικό «ζωντανό» τρόπο, διότι όταν διδάσκει μόνο με λεκτικές οδηγίες όλα περνάνε πολύ «άτονα» στη αντίληψη του μαθητή με δυσλεξία, με αποτέλεσμα να χάνει το ενδιαφέρον του, να αποθαρρύνεται και να μειώνεται πολύ η επίδοση του. Πρέπει να είναι ξεκάθαρο λοιπόν ότι μόνο ότι μπορέσει να βιώσει και να αισθανθεί ο μαθητής με ΜΔ, θα καταφέρει τελικά να κατανοήσει και να μάθει. Σε αυτή την προσπάθεια βοηθά πολύ η χρήση διαδραστικών πινάκων, καθώς επίσης η χρήση της κίνησης του σώματος και της αφής ως υποστηρικτικό μέσο ενδυνάμωσης κάθε γλωσσικής πληροφορίας.
Αν και οι δυσκολίες στο μαθησιακό τομέα είναι ποικίλες δεν έχουν όλα τα παιδιά τις ίδιες δυσκολίες, ούτε είναι απαραίτητο ένα παιδί να εμφανίζει όλα τα χαρακτηριστικά συμπτώματα. Μερικά από τα γνωρίσματα που παρουσιάζουν τα παιδιά με μαθησιακές ανάγκες κατά την εκμάθηση των Αγγλικών είναι τα εξής:
ΔΙΑΒΑΣΜΑ - ΑΝΑΓΝΩΣΗ
- Διαβάζουν αργά, συλλαβιστά, χωρίς άνεση και ροή
- Δυσκολεύονται να διακρίνουν γράμματα που μοιάζουν οπτικά (π.χ. b/d)
- Παραποιούν λέξεις που μοιάζουν οπτικά (π.χ. διαβάζουν horse αντί house)
- Δεν κατανοούν πλήρως το αναγνωσμένο κείμενο
- Πηδούν ή χάνουν τη σειρά που βρίσκονται όταν διαβάζουν
- Δεν σταματούν στα σημεία στίξης
Συμβουλές
- Ενδιαφέροντα μικρά κείμενα
- Παράφραση δύσκολων σημείων
- Ταυτόχρονη ανάγνωση με το δάσκαλο
- Λίστα με λέξεις – εικόνες
ΓΡΑΠΤΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
- Παραλείπουν, προσθέτουν ή αντιμεταθέτουν γράμματα ή και συλλαβές (kood αντί could)
- Μπερδεύουν φθόγγους που συγγενεύουν φωνολογικά (π.χ. b/d)
- Δεν διακρίνουν την ηχητική διαφορά μεταξύ λέξεων που μοιάζουν ηχητικά (think/thing)
- Αντιστρέφουν γράμματα (π.χ. d/q)
- Κάνουν λάθη στις αποστρόφους (γράφουν Toms’ book αντί για Tom’s book)
- Δυσκολεύονται με γραμματικές δομές που μοιάζουν (its leg / it is morning)
- Δεν βάζουν τελείες
- Κάνουν ορθογραφικά λάθη σε λέξεις που έχουν διδαχθεί συστηματικά
- Δεν τηρούν τα απαραίτητα διαστήματα μεταξύ λέξεων
- Δυσκολεύονται να γράψουν πάνω στις γραμμές του φύλλου εργασίας
- Κρατούν το μολύβι αδέξια
- Η εμφάνιση του γραπτού τους είναι ακατάστατη (μουντζούρες)
- Δυσκολεύονται να αναπτύξουν τις ιδέες και τις σκέψεις τους γραπτώς
Συμβουλές
- Κίνητρο
- Σχεδιάγραμμα
- Pair work- βοηθός γραφής
- Αποφυγή κόκκινου χρώματος
- ΕΝΘΑΡΥΝΣΗ- ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ – ΑΝΤΑΜΟΙΒΗ
ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
- Δεν κατανοούν σύνθετες προτάσεις ή οδηγίες
- Δεν καταλαβαίνουν μεταφορές, παρομοιώσεις ή τις πολλαπλές έννοιες μιας λέξης (it’s raining cats and dogs)
- Δυσκολεύονται με τις προθέσεις και την έννοιά τους
- Δεν καταφέρνουν να συντάξουν σωστά τις λέξεις
- Δεν μπορούν να κατανοήσουν γλωσσολογικά στοιχεία που εκφράζουν σχέσεις σύγκρισης, χώρου, χρόνου
- Δυσκολεύονται να επιλέξουν και να χρησιμοποιήσουν την κατάλληλη λέξη καθώς μιλούν με αποτέλεσμα να κολλάνε, να χρησιμοποιούν ακατάλληλες λέξεις ή να καταφεύγουν σε γκριμάτσες προκειμένου να επικοινωνήσουν
- Παραλείπουν άρθρα, υποκείμενα, αντικείμενα όταν μιλούν
- Μπερδεύουν τη σειρά στους χρόνους των ρημάτων (shake – shaken – shook αντί shake – shook – shaken)
- Δυσκολεύονται να μάθουν το λεξιλόγιο